Cada vez máis guiamos a natureza a onde queremos.

A natureza aparentemente libre e salvaxe (disque natural) é pouco natural; se se prefire, é moi humana (para algúns, demasiado). Traballamos, traballan outros por e para nós, as veigas e leiras para producir o que queremos, ou o que podemos; os mares pouco profundos das nosas rías semellan leiras para aproveitar a súa riqueza de marisco e de sargazos comestibles (aquí aínda hai moito que andar ou mellorar).

Ultimamente estase a mellorar moito na asociación fungo e vexetación para tirar proveito, é dicir, para levar algo á boca que nos resulte de interese. Eis, a asociación de castiñeiros micorrizados con boletus para conseguir un dobre aproveitamento: castañas e madeira por un lado e por outro os valiosos cogordos ou boletos tan desexados no noso outono. Por riba esta micorrización fai máis resistente ao castiñeiro.

Son os tempos que corren... e está ben que así sexa?

Hai novas propostas para aplicar a pequena escala nesta liña.

Vede senón a proposta que nos ofrece o cantinho das aromáticas con todo ben explicadiño (produzir-cogumelos-em-sacos). Non só recolleremos cogumelos, senón que tamén os produciremos. Todo ben!

Infusión de menta

Foto: collida da net

Unha infusión de menta sempre senta ben; faise gustosa no padal e tranquilizadora para estómago e intestinos.

É moi utilizado no norte de África o té con menta para dar a benvida aos visitantes. A menta acaille dende logo moi ben ao té. A variedade de menta usada no Sahara para acompañar é a menta verde (mentha spicata = mentha viridis).

De mentas temos moitas variedades. Da menta poexo non debemos abusar, mais das outras mentas podemos tomar canto queiramos.

Aí vai unha menta!

xardíns comunicantes

Foto: ?

Unha sorpresa. O xardín continúa no socalco inferior.

E faise o círculo.

Un esquema ben equilibrado e regular, moi clásico, mais con unha sorpresiña.

Linda natureza

Foto: ?

Algúns xardíns fanse sos, ou case. E hai veces que resulta difícil superar estes xardíns que a natureza creou para nós.


Cómpre querer velos. Hai que aproveitar eses poucos momentos de bo tempo que temos entre choivas para saír, pasear e... deliciarnos.


Quen non quere ver?


É outono.

Flor cara adentro

Hai uns días saboreei unhas brevas. É tempo de elas alá por interior da nosa terra.

Mi madriña, que ben sabían!!

Despois de comer algunha...cinco ou seis, nada máis... a vista levoume "ao seu cu". Provocativo, unha cor vermella ben rechamante envolvía a súa abertura e, ás veces, deixaba ver o seu interior. Unha delicia!

Os figos e as brevas son un caso curioso. As súas flores medran cara adentro e acaban por dar un falso froito (tecnicamente había que chamarlle sicono), o figo.

Que vos aproveiten! Se tedes ocasión.

Lavanda no teu recanto

Foto: gpdata

Propiedades. Aromática e medicinal. Úsase moito en colonias e perfumes e en aromaterapia para facilitar o sono. Tamén se emprega en infusións para aromatizar.

Os seus ramalliños floridos secos métense en bolsiñas de tea tanto para meter nos armarios dando un bo cheiro á roupa coma tamén para evitar a couza, ese ser vivo que tanto mal pode facer na roupa que movemos pouco.


Vai moi ben ao lado das roseiras para evitar o pulgón (tampouco fai milagres) e visualmente coma contrapunto de cor.

Solo. Dáse ben en solos secos e pouco fértiles. Calquera solo pode ser bo se drena ben e está moi exposto ao sol.

Exposición. Acaille ben un lugar solleiro (moito sol). É planta de clima mediterráneo.
Resiste ben o frío.

Reprodución. Multiplícase espichando anacos das súas póliñas de 10 - 15 cm. Tamén se pode dividir o mato de lavanda.

Poda. Recórtaa en abril e ao rematar a floración (abona despois de recortar, só se a queres máis vizosa). É conveniente podala para que non se faga desgarbada e se afee. Tamén se poda con forma redondeada cando hai varios arbustos formando un conxunto.

LAVANDA

Lavandula angustifolia

É un pequeno arbusto aromático de medio metro de alto e outro tanto de

largo, aínda que pode ser máis alta.

As súas follas son estreitas (angustifolias = follas estreitas) e glaucas (verde agrisalladas). A súa flor ten forma de espiga, de cor azul lilácea.

É frecuente en xardín de herbas aromáticas, por ser decorativa e aromática á vez, pode tamén facer un bordo ou unha sebe baixa, recortada ou libre, moitas veces nas beiras de un paseo.

Ademais da lavanda angustifolia hai outras moitas variedades, algunhas silvestres outras de cultivo ou xardinería: L. dentata, L. stoechas (coñecida como cantroxo, cantroxiña... e existente como silvestre en diversas zonas moi soleadas dos nosos montes) …

Despois de 5 anos é mellor renovar estas plantas para manter unha forma bonita, aínda que pode durar bastante máis anos.


Cultivada e moi utilizada na Provenza, no surleste de Francia. De aí son moi coñecidos os seus perfumes de lavanda.

Recanto

Este recanto, pequeno el, ofrece unha importante variedade de cores. Ai, mais como nas feiras, aínda damos máis polos mesmos cartos: esa sinfonía de cores muda co tempo ao longo do ano.


Subimos a oferta para que non quede aí a cousa: mentas, xarxa e santolina danlle un cheiriño acolledor.


Para os máis inconformistas: as pedras de granito, redondas coma os nosos montes, fanlle o aconchego ao noso recanto.


Non fai falta moito para facer unha delicia. E quen non ten un recuncho?!

Mentas

Hai moitas variedades de mentas. Ademais, cambian bastante segundo o tipo de terra na que bebe e come, e a cantidade de sol que reciban. O seu cheiro, sempre a menta, tamén pode ser moi diferente: moi forte coma o da foto, suave nos poexos, moi mentolado...


As máis coñecidas son o poexo, a menta verde e a menta piperita (esta realmente é un híbrido).


A menta verde (Mentha spicata = M. viridis) é moi utilizada polos árabes para o seu té verde (viridis=verde). O poexo e a piperita son as dúas máis utilizadas aquí para infusión.

O mentraste veu en flor

Mentha rotundifolia

O mentraste ou menta brava nace silvestre nos prados e veigas.

É pouco valorado como menta (algúns dubidan da súa condición e chámanlle falsa menta).

Iso si, cando nos pican as estrugas ou ortigas, resultan moi ben para calmar o pruído... e sempre están alí á beira. Eis, a natureza dános o bo e o malo!

Ai, por certo, a avespa non me picou! Debíalle gustar que a sacase de corpo enteiro... aínda que eu non as tiña todas comigo.

Alfabacas e manxericos

A alfabaca ou albahaca(Ocimum basilicum) ten a folla grande, mentres que o manxerico (Ocimum basilicum minimum) ten a folla pequena.

Os dous son de tamaño pequeno.
Son, na nosa zona, plantas anuais, que se sementan no inicio da primavera e morren antes do inverno. Se os temos no interior, poden vivir un ano máis.

Follas moi usadas na cociña e forte arrecendo. As flores son brancas e tamén cheiran moito.

As propiedades son semellantes nas dúas especies.

O seu cheiro disque repele insectos; por isto, é colocado nas fiestras para que debido ao seu forte aroma non entren mosquitos ao interior e, ao tempo, que aromatice o interior.

Propiedades. Condimentar, medicinal e aromático. Axeitado para tortillas, carnes, peixes, ensaladas ... Condimentar só ao remate de cociñado, sen cocer as súas follas.
Tamén pode tomarse en infusión e facer prebe ou salsas; é fundamental no "pesto" italiano. Mellora as dixestións, evita as flatulencias, é bo para gripes e constipados.

Solo. Rico e ben drenado

Exposición. Moita luz, mais vaille mellor sen demasiado sol directo (o sol do mediodía pode queimar as súas follas).

Reprodución. Por semente, na primavera (tarda uns 15 días en prender).

Se queremos ter un "manjerico" ao estilo minhoto plantar nun tarro de barro varias sementes próximas para que dean forma redondeada e máis vistosa.

Auga

Nimes. Xardín da Fontana

Unha calor insoportable.

As chicharras facendo un ruído monótono e moi pesado.


O ceo ameazando tormenta; tormenta que á fin non chegou.


A auga aí a refrescar.
Agradécese, agradeceuse, nun día así.

Herba luísa

Aloysia triphylla (ou Lippia citriodora)

É a miña planta aromática favorita (tamén foi así para boa parte do alumnado); o seu arrecendo a limón é intenso e moi agradable.

Arbusto de folla caduca que, se non o podamos, acada os 2 - 3 m de altura. As súas follas de cor verde clara soltan un forte e delicado arrecendo a limón cando as rozamos coa man.

Perde as súas follas cando se fan duros os fríos do inverno.

É nativa da Arxentina, Chile e o Perú, do sur de América. Introduciuse en Europa no s. XVIII.

Florece no verán, con pequenas flores brancas en panícula.

Propiedades: Aromática e medicinal (en menor medida condimentar).

Utilízase en infusión para problemas dixestivos; tamén é calmante.

É moi axeitada para licores.

Aromatiza excelentemente aceites e bebidas ou comidas refrescantes. A un cóctel frío apórtalle un toque exótico e aromatizante que o fai perfecto.

Vai ben con peixe.

En aromaterapia aporta calma e benestar polo que é boa para calmar os estados nerviosos.

Aprovéitanse as follas, verdes ou secas.

Poda: É conveniente podala 2 ou 3 veces no ano para manter un tamaño menor, máis redondeada e maior produción de follas. Tamén se pode deixar libre, sen podar.

Solo: Prefire os solos lixeiros e profundos.

Exposición: Sol

Reprodución: Abacelándoa ou emporcándoa (dobrando e metendo algún ramallo no chan ata que bota raíces) e por estacas, de leña dura no inverno e semileñosas na primavera-verán. Aquí, na nosa Terra, non produce sementes viables.

Xardín de tarros

Foto: ?

Aquí vai un xardín plenamente moderno.
Menor consumo de auga e maior comodidade no mantemento do xardín.

Forma, repetición de elementos e cor



A quen non lle gusta?

Verme colorido

Foto: ?

Simpática e chamativa esta miñoca!!

Xardín e xogo (II)

Arte de recorte especial no xardín. Todo para sorprendernos.
O crocodilo, atrapado e partido en dous, antes de chegar á auga; o coello, a espreitar.

Mundo cruel (tamén para o crocodilo).

Paciencia no tempo para darlle forma e sabedoría.
As tesoiras son as amas na topiaria.







Xardíns-xogo... para ver

Xardín e xogo

Un xardín para xogar,
para apañar unha sorpresa (nada, un pequena molladela)
e para levar os meniños.

Olliño onde pisades!

Gustades?

Tromentelo

Thymus caespititius

O seu nome parece ser unha deformación de dúas voces: tomentelo e tormenta.
Tamén é coñecido como tormentelo e trementelo.

- Dime, rapaza bonita,

con que te lavas o pelo?

- Cunha herba do monte

que lle chaman tromentelo.

- Mozas dalá de alá darriba,

con que lavades o pelo?

- Lavámolo cunha pranta do monte
que se chama tromentelo.

Este subarbusto perenne é un tomiño de moi pouca altura que podemos ver ás veces nos nosos montes. Arrástrase polo chan non levantando máis de 15 cm e pode acadar, sen embargo, os 45 cm cara aos lados.
Ao tocar as súas follas solta un forte arrecendo a tomiño.
Flor rosa (tamén lila ou branca). Florece de finais da primavera ao verán.

Axeitado para plantar entre pedras de camiños pouco pisados. Práctico nas rocallas e nos xardíns de baixo mantemento.

Propiedades: aromática, medicinal e condimentar.

Solo: areento e ben drenado

Exposición: soleada

Atrae insectos útiles.

Villandry

Entre os máis grandes xardíns do mundo está, sen dúbida, o do Chateau de Villandry, no val do Loira, en Francia.

Xardín amplo, de vexetais recortados e domesticados polas tesoiras, das cores, dos sentidos, da horta-xardín... Unha delicia!

Só unha pega vin eu, cando alí fun; o seu xardín de aromáticas non me gustou. Hahaha...paréceme que van ter que cursar visita ao Pena de Francia

Feliz

Feliz.
Feliz cada vez que chega un 30 de xuño.
Só este 30 do ano é que...non sei eu ben, pero ten un aquel...que outros días non teñen. Nada. Nin comparación.

Mais este ano non veu de todo feliz: despedidas, xente que un quere e da que se aparta...

O manxerico en Portugal

Foto: Zwigmar

O manjerico (Ocimum basilicum minimum), a "erva dos namorados", é a planta mais popular das festas de S. João tanto no Porto coma en Braga. Algo semellante ocorre coa de Santo António en Lisboa.

É a planta dos namorados ou dos que desexan namoro.

Véndense en tarros dándolle unha forma redondeada. No testo cravan unha bandeiriña na que escriben unha copla ou "quadra" alusiva ás súas calidades, ao San Joao, á festa cos amigos ou ao namoro.

"Ó meu rico Sao Joao, eu gosto de ti assim: a sardinha a pingar no pao e os amigos juntos de mim!!" Olla o meu manxerico, de idea ben orixinal, un cheiriño ben lindo, forma feita sen igual.

A que ben cheira, pois entón, o manxerico fenomenal; cheira a imaxinación vida de quen é habitual

A noite de San Xoán celébrase moito no norte de Portugal, no Minho; celébrase máis aínda que aquí: sardiñas asadas, viño verde, festa popular toda a noite, regalo do manxerico coa correspondente "quadra", o allo porro a pasar polo nariz... Ben, o allo porro xa comeza a escasear e vai sendo substituído para a ocasión polos marteliños de plástico a bater nas cabezas, sexan meniños ou maiores, coñecidos ou non.

Algo distinto, potente e moi vivo para a noite máis pequeniña.
É aí, a un paso.

Endemismo no arrecendario

Thymus mastichina

Xa está; despois de moitas voltas e comprobacións, as flores acabaron de "cantar": temos un endemismo no noso arrecendario.

Ás veces as cousas xorden e veñen dadas. Así, sen querer.
O tomiño maior, ese que aparece acompañando a Gabriel, de 5º, na foto, é un endemismo ibérico, existente só en Portugal e España. Tamén en Galiza.

É verdade, temos un "Thymus mastichina".

Este veu da comarca do Sayago, no suroeste de Zamora. Unha terra con moito granito (este tomiño dáse mellor nos terreos silíceos ca nos calcarios) e con fermosos portóns tradicionais (alí tamén cada vez xa quedan menos).

Festa da Rosa

Neste mes no que as herbas medran por todos os lados, Mos adica un día á rosa.

Rosas con formas bonitas e rosas co mellor arrecendo.
Ai, que pena! Cando queremos máis arrecendo temos que perder un pouco na forma.
Éche o que hai!


Esta noite en Ponteareas, Gondomar, O Porriño...toca traballar (en Bueu e Ares farano pola mañá).

Noites longas de dispoñer polo chan os mellores tapetes floridos. Follas e pétalos (os de rosa este ano andan escasos) conformando un cadro para un momento.

Arte efímera.

Unha árbore para aquí deixar

Xacarandá (Jacaranda mimosifolia)

Unha árbore para deixar aquí, por nós, que imos fóra;
mais aquí, chantada na terra, deixa para sempre a marca da nosa ausencia, que xamais será de todo.

Árbore delicada, nativa do Brasil e de nome brasileiro,
temerosa das xeadas (as "neves" invernías ditas en Mos),
de fermosa e espectacular floración azul (ou azul violácea), en xuño.

Nós recitámoslle un poema moi axeitado para o momento.



Escoita (podes ler en alto):

Árbore,
cando eu marchar has aquí ti quedar.
Has de ver pasar outras xeracións.
Has de oír as cancións
De outros nenos, outras Primaveras.
A carón túa, meu fillo, hei de soñar
as miñas antigas, ilustres quimeras.

Árbore,
Cando eu marchar, has de falar
de min, que te plantei.
E, en cada ramallo novo que brotar,
Serás un xesto meu a perdurar:

- Por ti, de todo,

xamais marcharei …

Francisco Bugalho (adaptación miña )

A 2ª enquisa dixo

Feita a visita da maioría dos grupos ao arrecendario e despois de ter cheirado a gusto

o noso centro aclama á herba luísa como a principal preferida.

En segundo lugar quedaron as mentas (sobre todo o poexo e a menta piperita).

Deseguido, e por esta orde, o tomiño alimonado, a lavanda, a nébeda, o pelargonio aromático,o tomiño, a melisa, o romeu, o fiúncho, incenso, ourego, tromentelo...

A aromática que menos votos recibiu foi a xarxa (a salvia), aínda que cómpre anotar que a santolina foi denostada por moitos dos visitantes que a quixeron mandar para o fondo do recinto escolar a acompañar a ruda, dado, para eles, o seu cheiro tamén desagradable.

Aí vai a 2ª enquisa

A 1ª enquisa, aquela que preguntaba que gustaba máis do arrecendario deu o seguinte resultado:

Como está feito	12 (33%)
Observar e cheirar as plantas	3 (8%)
O camiño de pedras con rotondas	16 (44%)
Participar (marcar con serrín, coidar as plantas...)	4 (11%)
Enredar nel	1 (2%)

Agora imos facer outra enquisa sobre o noso arrecendo/planta do arrecendario preferidos.

Cal é o arrecendo preferido das nosas plantas aromáticas?

Pasamos docemente a man polas follas de cada unha de estas plantas e levamos ao nariz o arrecendo que nos deixou. Afinamos o noso olfacto. Así unha planta trala outra.

Non te esquenzas da ruda que está ao fondo de todo, pegada ao valado metálico.

Cheiradas todas, sempre hai unha que nos gusta máis; esa é a nosa preferida.

Miramos o seu nome e votamos por ela. Podémolo facer no blog, en comentarios; esta é a mellor opción para os que non sodes alumnos. Para os que aínda non o fixestes nunca: pinchamos en comentarios e escribimos na fiestriña que se abre ; a continuación, escollemos "Anónimo" e dámoslle a publicar comentario (queda ben indicar quen escribe). Por último, comprobamos que aparece publicado.

O alumnado debe votar na folla dada a cada grupo. Como non, tamén pode facer comentario (neste blog somos moi tolerantes).

Axiña saberemos cal é a que máis nos gusta.

A nosa preferida.

Xardíns que non parecen

Festival de xardíns do castelo de Chaumont-sur-Loire

Hai xardíns cheos de plantas,
ás veces cheos de flores.


Tamén hai,
e cada vez máis,
xardíns espidos de vexetación.
Estes, coma estas pedras, van en aumento.


Son os tempos que corren.

A ruda

Ruta graveolens

A ruda é unha planta de porte erguido que se vai facendo leñosa a medida que medra. Pode chegar a un metro de altura.
As follas son pequenas, glaucas (verde grisáceo) e alternadas.
As flores son de coloración amarela.
É orixinaria da Europa mediterránea.

Ten un cheiro forte bastante desagradable. Por isto está colocada ao fondo, separada das outras aromáticas e pegada ao valado metálico

Foi moi utilizada no pasado ao longo da historia. Defendía e curaba o mal de ollo.
Era unha das herbas que se deixaban fóra na noite de San Xoán para logo lavarse con elas pola mañá.
Olliño! A ruda pode producir a algunha persoa alerxia na pel por contacto.

Propiedades: Medicinal. Axeitada para as menstruacións (infusión con unha culleradiña de ruda, máx. 2 veces ao día); tamén aumenta a resistencia dos capilares sanguíneos. As follas verdes ben machucadas utilízanse coma cataplasma para grans da pel (pónselle despois unha gasa por riba).

En menor medida é utilizada como condimentar e aromática.

O seu aroma é moi forte, mais resulta desagradable. Tamén é un bo repelente de insectos.
Na cociña pódese utilizar(en moi pequena cantidade) dando un toque entre picante y amargo (utilízase máis en Italia). Pódelle acaer ben ao vinagre ese amargor metendo un ramalliño de ruda na botella. Tamén se utiliza para licores caseiros.

Solos: É moi resistente. Recoméndase solos un pouco alcalinos, ben drenados, permeables e secos, e ricos em materia orgánica.

Exposición: soleada

Poda: É recomendable no inverno, podendo ser intensa. Así colle mellor forma.

Reprodución: Prende ben por estaquiñas espichadas; tamén por sementes.

Para que non digan!

As follas son verdes. Oín sempre.

Estou mal da vista; eu vexo mil cores na natureza.

É ou non é?

Philadelphus

Philadelphus coronarius

Os filadelfos ( para outros celindas, xiringas...) abriron a súa branca flor.
Forte e perfumado arrecendo.

Rosas no meu xardín

Cheira a rosas!

Benvidas de volta ao noso xardín rosas que cheirades a rosas!!

Se hai un aroma ao que todos adoran e do que ninguén renega é do da rosa. Mais, hai uns anos, foise perdendo interese polas rosas con arrecendo (a rosas!!) e estas só interesaban se eran lindas.
Si, conseguiuse que as rosas foran todas moi bonitas; mellorouse moito a súa forma, pero... perdeuse ese agradable cheiro a rosas que antes había!

O que gañaron as rosas en forma e fermosura perdérono en arrecendo.
Entre o olfacto e a vista, gañou claramente a vista.

Hoxe estamos a voltar ás rosas que cheiran a rosas. Hummm, que delicia!

Aquelas roseiras de variedades antigas, todas con moito arrecendo, outra vez interesan. Volve...por fin...cheirar a rosas!!

Outra novidade, esta realmente nova, é o uso dos pétalos soltos de rosa adornando algún plato de comida. Isto non o viran os nosos vellos, mais é a última das últimas.

Reprodución... de plantas

Laura e Thais reproduciron o romeu postrado.

Si, ese anaquiño de romeu que Laura ten na man partiuse en tres anacos, espichamos (espetamos) cada un na terra e esperamos que boten raíces e así ter máis romeus.
Así de sinxelo, de este xeito tan fácil podemos reproducir moitas plantas e arbustos.

As plantas podémolas multiplicar de diversas maneiras.
O romeu soe reproducirse así como fixemos e prende ben. Veremos dentro de un mes. A ver se non me deixa quedar mal!

O incenso tamén se reproduce por espetos ou ponliñas metidas na terra e prende de marabilla.

O incenso é a mellor planta para ensinar esta técnica de reprodución vexetativa.

xasmín

Aroma a xasmín...Ummm ...para moitos moi agradable; para uns, os menos, claramente desagradable.
Non todos somos iguais e ante os arrecendos e perfumes esta diferenza tamén se reflicte.

As follas do xasmín non son aromáticas, pero si o son as súas flores, que arrecenden fortemente; acentúase ese perfume ao darse no xasmín unha apretada floración.

Hai xasmín branco e amarelo. Os xasmíns amarelos destacan no inverno e resultan moi interesante para un período do ano escaso de flor e de cor..

Dentro dos brancos e aromáticos nós temos dúas variedades: o xasmín corrente ou mediterráneo (Jasminum officinale), tres pés ao remate do arrecendario, tralo valado de madeira do fondo; outros tamén recubrindo o poste de electricidade (cando conseguirá disimulalo?), existente á entrada do colexio, e no socalco de grava que hai ao lado.

O outro, o xasmín chinés (Jasminum polianthum), no xardín triangular, á beira do camiño de entrada. Os dous son difíciles de diferenciar, semellantes en folla e flor, tamén parecidos no arrecendo. A grande diferenza práctica témola no período de floración: abril-maio para o común e todo o ano para o chinés.

Será, será...

As plantas non sempre as coñecemos ben.

Dicíame Thais, este venres último, eu trouxen unha planta que poñía menta, pero é seguro coma esta, unha melisa.

Certo, a colaboración e participación das familias, moi interesante e coa que estou satisfeito, creoume problemas coa denominación de varias plantas: unhas por estar mal identificadas, outras por ser variedades complexas.

Aínda ando a darlle voltas a un tomiño, será o tomentelo normal, Thymus vulgare ou será o Thymus mastichina, o que me parece máis probable. Dentro das mentas tamén temos tres variedades distintas, ademais da híbrida menta piperita.

Algunhas veces chamámolas por un nome que non é...ou non debera ser tal. Outras veces, a mesma planta en cada zona ten un nome distinto e non resulta fácil entenderse.

E isto pasa en todas as linguas.

Por iso, ademais do nome vulgar, hai un nome científico que debía valer para todas as linguas; grande avance, mais... non... non sempre hai coincidencia:
a herba luísa conta con dous nomes científicos, Lippia citriodora ou Aloysia tryphila.



Quen non está ao tanto de isto ten unha boa lea montada!

Romeu

Rosmarinus officinale

É un arbusto aromático que pode chegar se non se poda aos 2 m.

Acepta ben o recorte e a poda polo que é usado tamén para formar sebes.

É unha das plantas aromáticas máis melíferas; existen incluso meles específicos de romeu. É a planta aromática preferida das abellas.

Existe outra variedade rastreira, pouco amiga de medrar cara arriba e que colga máis do que sobe; medra cara aos lados e sempre ao rente do chan: o romeu postrado (Rosmarinus of. postratus). Fai talmente como aquí ves; a man de Laura acubíllao docemente coma se fose un tarro no que pode asentarse e amosarse con seguridade.

Este romeu rastreiro nos últimos tempos é bastante utilizado en xardinería.
No noso arrecendario está á beira do romeu común.

Propiedades: Aromático, medicinal e condimentar. As súas follas, tanto secas coma frescas, dan sabor ás carnes e guisos. As súas flores azuis tamén se poden comer e serven para adornar ensaladas.

Solo: Indiferente ao tipo de terreo, pero sempre ben drenado

Exposición: Sol

Reprodución: Por estaca (bota raíces facilmente)